- 07/10/2025
- Postavio: Bonus Sistem
- Kategorija Efikasno vođenje knjigovodstva, Poreska regulativa i promene
Izmirivanje poreskih obaveza nakon brisanja preduzetnika iz registra APR
Po brisanju preduzetnika iz registra ne prestaje obaveza fizičkog lica da izmiri dospele poreske obaveze
📅 29. septembar 2025.
📂 Službena mišljenja | Porezi (ostalo) | Fiskalne kase | Brisanje | Izmirenje obaveza | Preduzetnici | Registar
Mišljenje Ministarstva finansija (br. 003173229 2025 10520 004 000 011 001 od 18. avgusta 2025. godine)
Prema mišljenju Ministarstva finansija, brisanje preduzetnika iz propisanog registra ne znači i prestanak obaveza fizičkog lica koje je bilo registrovano kao preduzetnik da izmiri sve dospele poreske obaveze utvrđene do dana brisanja iz registra.
Zakonski osnov i tumačenje
Odredbama člana 19. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji („Službeni glasnik RS“, br. 80/02, 84/02 – ispr., 23/03 – ispr., 70/03, 55/04, 61/05, 85/05 – dr. zakon, 62/06 – dr. zakon, 63/06 – ispr. dr. zakona, 61/07, 20/09, 72/09 – dr. zakon, 53/10, 101/11, 2/12 – ispr., 93/12, 47/13, 108/13, 68/14, 105/14, 91/15 – autentično tumačenje, 112/15, 15/16, 108/16, 30/18, 95/18, 86/19, 144/20, 96/21, 138/22 i 94/24 – u daljem tekstu: ZPPPA)** propisano je da se ispunjenje poreske obaveze sastoji u plaćanju dospelog iznosa poreza.
Poresku obavezu:
- ispunjava poreski obveznik neposredno,
- može ispuniti drugo lice ako je zakonom propisano da je odgovorno za ispunjenje poreske obaveze,
- može ispuniti drugo lice koje po zakonu nije obavezno, ali dobrovoljno ispunjava obavezu poreskog obveznika.
Prema zakonu, pravna lica, preduzetnici i fizička lica čiji su računi blokirani zbog prinudne naplate mogu međusobne novčane obaveze izmirivati ugovorima o promeni poverioca ili dužnika (asignacija, cesija i dr.), ali isključivo radi izmirenja obaveza po osnovu javnih prihoda.
Poreski obveznici – pravna lica, preduzetnici ili fizička lica, kao i fondovi koji obavljaju delatnost, čiji su računi u trenutku plaćanja blokirani radi izvršenja prinudne naplate kod organizacije nadležne za prinudnu naplatu, mogu međusobne novčane obaveze izmirivati i ugovaranjem promene poverioca, odnosno dužnika u određenom obligacionom odnosu (asignacija, cesija i dr.), isključivo radi ispunjenja obaveza po osnovu javnih prihoda na koje se primenjuje ZPPPA.
Odredbama člana 163. st. 1. i 2. ZPPPA propisano je da Poreska uprava vodi poresko računovodstvo, a da sadržinu, postupak i način vođenja poreskog računovodstva bliže uređuje ministar, na predlog Poreske uprave.
Vanbilansno poresko računovodstvo i brisanje iz registra
Članom 163a ZPPPA propisano je da Poreska uprava vodi vanbilansno poresko računovodstvo za neplaćene obaveze:
- obveznika brisanih iz propisanog registra, osim ako je za njih odgovorno drugo lice,
- obaveze koje su zastarele,
- obaveze obveznika nad kojima je stečaj okončan bankrotstvom,
- sporna i dubiozna potraživanja.
Takođe, u ovoj evidenciji se vode i preplate obveznika koji su brisani iz registra, kao i onih kod kojih je nastupila zastarelost, sve do momenta donošenja rešenja o otpisu ili prenosa.
Citat iz Mišljenja Ministarstva:
“Poreska uprava po službenoj dužnosti prenosi takve obaveze u vanbilansnu evidenciju po saznanju o brisanju obveznika ili okončanju stečaja.
Odredbama člana 163a ZPPPA propisano je da se u vanbilansnom poreskom računovodstvu Poreska uprava vodi neplaćene poreske obaveze:
1) poreskih obveznika koji su saglasno drugim propisima brisani iz propisanog registra, osim ako je za ispunjenje tih obaveza odgovorno drugo lice;
2) za koje je nastupila zastarelost u skladu sa ZPPPA;
3) poreskih obveznika nad kojim je stečajni postupak okončan putem bankrotstva u skladu sa zakonom kojim se uređuje stečajni postupak;
4) po osnovu spornih i dubioznih potraživanja.”
Otpis poreskih dugova – izuzeci i rokovi
Prema članu 38. Zakona o izmenama i dopunama ZPPPA („Službeni glasnik RS“, br. 94/24), otpisuju se poreski dugovi, sporedna poreska davanja i preplate obveznika (osim doprinosa za PIO) u sledećim slučajevima:
- ako su brisani iz registra do 31.12.2024. godine po osnovu rešenja o stečaju,
- ako su brisani do 31.12.2019. po okončanom postupku likvidacije,
- ako su brisani po službenoj dužnosti do 31.12.2019. zbog neusaglašavanja sa Zakonom o privrednim društvima,
- ako su prestali da budu preduzetnici do 31.12.2014. godine,
- ako su upisani u knjigu umrlih zaključno sa 31.12.2014. godine.
Otpis se primenjuje samo ako do 31.12.2024. godine:
- nije utvrđena odgovornost drugog lica,
- nije upisano založno pravo radi naplate,
- nije započet postupak utvrđivanja sekundarne poreske obaveze.
Vanbilansna evidencija koja se ukida čl. 39. Zakona zaključuje se sa 31.12.2025. godine i nakon toga se u nju ne unose novi podaci.
U vanbilansnom poreskom računovodstvu vode se preplate poreskih obveznika za koje je nastupila zastarelost u skladu sa ovim zakonom i preplate poreskih obveznika, koji su saglasno drugim propisima brisani iz propisanog registra, kao i kupovinom poreskog obveznika u postupku stečaja ili nakon okončanja stečaja bankrotstvom.
Poreska uprava, po službenoj dužnosti, u vanbilansno poresko računovodstvo prenosi preplate iz stava 2. ovog člana, odnosno po saznanju o brisanju poreskog obveznika iz propisanog registra.
Preplate iz stava 2. ovog člana se vode po poreskom obvezniku i pojedinačnom uplatnom računu javnih prihoda.
Neplaćene poreske obaveze iz stava 1. ovog člana vode se po poreskom obvezniku i iznosima dugovanog poreza i kamate po pojedinačnim uplatnim računima javnih prihoda.
Poreska uprava po službenoj dužnosti neplaćene obaveze iz stava 1. ovog člana prenosi iz poreskog računovodstva u vanbilansno poresko računovodstvo po saznanju o brisanju iz propisanog registra, po donošenju rešenja o zastarelosti u skladu sa ovim zakonom, po donošenju rešenja o utvrđivanju spornih i dubioznih potraživanja, odnosno po podnetoj prijavi potraživanja u stečajnom postupku, kao i po okončanju stečajnog postupka putem bankrotstva.
Sadržinu, postupak i način vođenja vanbilansnog poreskog računovodstva, uključujući i način vođenja spornih i dubioznih potraživanja, bliže uređuje ministar aktom iz člana 163. stav 2. ZPPPA.
Poreski dug, sporedna poreska davanja i preplata poreskih obveznika iz stava 1. tač. 2) do 5) ovog člana otpisuju se pod uslovom da do dana 31. decembra 2024. godine nije:
1) utvrđena odgovornost drugog lica za ispunjenje tih obaveza, odnosno nije započet postupak utvrđivanja odgovornosti;
2) upisano založno pravo, radi naplate tih obaveza, u javnim knjigama ili registrima;
3) utvrđena sekundarna poreska obaveza u skladu sa ovim zakonom, odnosno nije započet postupak utvrđivanja sekundarne poreske obaveze.
Odredbom člana 39. stav 1. Zakona o izmenama i dopunama propisano je da se vanbilansna evidencija koja se ukida članom 30. ovog zakona zaključuje sa 31. decembrom 2025. godine, nakon čega se u istu neće unositi novi podaci.
Odredbama člana 83. st. 1. i 2. Zakona o privrednim društvima („Službeni glasnik RS“, br. 36/11, 99/11, 83/14 – dr. zakon, 5/15, 44/18, 95/18, 91/19, 109/21 i 19/25 – u daljem tekstu: ZPD) propisano je da je preduzetnik poslovno sposobno fizičko lice koje obavlja delatnost u cilju ostvarivanja prihoda i koje je kao takvo registrovano u skladu sa zakonom o registraciji.
Fizičko lice upisano u poseban registar, koje obavlja delatnost slobodne profesije, uređenu posebnim propisom, smatra se preduzetnikom u smislu ovog zakona ako je tim propisom to određeno.
Odredbama člana 85. ZPD propisano je da preduzetnik za sve obaveze nastale u vezi sa obavljanjem svoje delatnosti odgovara celokupnom svojom imovinom i u tu imovinu ulazi i imovina koju stiče u vezi sa obavljanjem delatnosti.
Odgovornost za obaveze iz stava 1. ovog člana ne prestaje brisanjem preduzetnika iz registra.
Odgovornost preduzetnika i tumačenje Ministarstva finansija
Prema članu 83. i 85. Zakona o privrednim društvima („Službeni glasnik RS“, br. 36/11, 99/11, 83/14 – dr. zakon, 5/15, 44/18, 95/18, 91/19, 109/21 i 19/25), preduzetnik je fizičko lice koje obavlja delatnost radi sticanja prihoda i za sve obaveze odgovara celokupnom svojom imovinom – i poslovnom i ličnom.
Ova odgovornost ne prestaje brisanjem iz registra.
Zaključak Ministarstva finansija
Na osnovu navedenih zakonskih odredbi, Ministarstvo finansija zauzima sledeći stav:
- Brisanje preduzetnika iz registra ne oslobađa fizičko lice koje je bilo registrovano kao preduzetnik od obaveze izmirenja svih dospelih poreskih obaveza koje su nastale do dana brisanja iz registra.
- Dugovi po osnovu doprinosa za PIO preduzetnika brisanih iz registara mogu se do 31. decembra 2025. godine evidentirati u vanbilansnoj evidenciji, pod uslovom da do 31. decembra 2024. godine nije:
- utvrđena odgovornost drugog lica,
- upisano založno pravo u javnim knjigama,
- započet postupak utvrđivanja sekundarne poreske obaveze.
Saglasno navedenim odredbama važno je napomenuti sledeće:
1) Imajući u vidu da je preduzetnik poslovno sposobno fizičko lice koje obavlja delatnost u cilju ostvarivanja prihoda i da za sve obaveze nastale u vezi sa obavljanjem svoje delatnosti odgovara celokupnom svojom imovinom, po brisanju preduzetnika iz propisanog registra ne prestaje obaveza fizičkog lica koje je bilo registrovano kao preduzetnik da izmiri dospele poreske obaveze koje su utvrđene od strane nadležnog poreskog organa do dana brisanja preduzetnika iz propisanog registra.
Evidentiranje ovih obaveza nadležni poreski organ vrši u skladu sa propisima koji uređuju poresko računovodstvo.
2) Dugovi po osnovu doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje poreskih obveznika brisanih iz propisanih registara nakon otpisa nenaplativih obaveza shodno odredbama člana 38. st. 1. i 2. Zakona o izmenama i dopunama ZPPA mogu se do 31. decembra 2025. godine evidentirati u vanbilansnoj evidenciji, pod uslovom da do dana 31. decembra 2024. godine:
– nije utvrđena odgovornost drugog lica za ispunjenje tih obaveza, odnosno nije započet postupak utvrđivanja odgovornosti;
– nije upisano založno pravo, radi naplate tih obaveza, u javnim knjigama ili registrima;
– nije utvrđena sekundarna poreska obaveza, odnosno nije započet postupak utvrđivanja sekundarne poreske obaveze.
Ovim mišljenjem Ministarstvo finansija jasno potvrđuje da brisanje iz APR-a ne znači brisanje poreskih obaveza.
Preduzetnici i fizička lica koja su obavljala delatnost moraju biti svesni da njihova poreska odgovornost ostaje i nakon gašenja radnje, dok se eventualni dugovi vode u poreskoj evidenciji do njihovog izmirenja, zastarelosti ili otpisa u skladu sa zakonom.
Želite stručno tumačenje poreskih propisa i podršku u vezi sa obavezama preduzetnika?
📞 Kontaktirajte Bonus Sistem — vaš pouzdan partner za računovodstvo, poreze i poslovno savetovanje.
Kontaktirajte nas i pokrenite svoj biznis. Nudimo moderno knjigovodstvo i profesionalne računovodstvene i pravne usluge.
Bonus Sistem d.o.o.
Agencija za knjigovodstvo
Adresa: Terazije 42, 11000 Beograd – Stari grad.
Telefon: + 381 11 403 55 27, + 381 63 112 60 38
Mobilni: +381 63 112 60 36
www.bonus-sistem.com
Email: office.bonus@bonus-sistem.com, bonussistem@gmail.com